انتخاب خاک مناسب برای گیاهان امری ضروری است. همانطور که گیاهان انواع مختلفی دارند، خاک ها نیز از نظر نوع و عناصر موجود در آن ها متفاوت بوده و انواع مختلفی دارند. هر نوع از خاک مناسب برای گیاهان خاصی می باشد و خاک گیاه باید به صورت صحیح انتخاب شود. کدام خاک برای رشد گیاهان مناسب تر است؟
خاک گیاه و کیفیت آن از منطقه ای به منطقه دیگر و از باغی به باغ دیگر متفاوت است. خاک بهترین عنصر برایی گیاهان است که با رشد آن ها ارتباط مستقیم دارد. گیاهان مختلف با خاک های مختلف و متفاوتی سازگاری دارند. خاک گیاه به طور کلی توسط مقدار شن و ماسه، خاک رس و گل و لای موجود در آن توصیف می شود و این بعنوانن شالوده و بافت خاک شناخته می شود. بافت خاک مستقیما با کیفیت مواد مغذی و قابلیت زهکشی آن مرتبط است.
انواع خاک گیاه
انواع خاک گیاه به سه نوع اصلی تقسیم می شوند که ایده آل ترین خاک برای اکثر گیاهان، خاک گلدان شن و ماسه و غنی از مواد مغذی است. • خاک شن و ماسه ای شن و ماسه بزرگترین ذرات خاک هستند اما مواد مغذی را خوب نگه داری نمی کنند. گیاهانی از قبیل گل مینا، افسنطین، هویج، اکیناسه یا سر خار گل و نخل با این نوع خاک گیاه سازگاری دارند. • خاک گل و لای خاک گل و لای بصورت پودری دارای حاصلخیزی بالایی می باشد. متاسفانه خاک هایی که مقدار زیادی گل و لای دارند می توانند به راحتی از آب اشباع شوند. این نوع خاک گیاه برای گیاهانی از قبیل استبرق مرداب (باتلاق)، سوسن زرد و زنبق ژاپنی سازگار مناسب است. • خاک رس نوعی از خاک با مقدار زیادی خاک رس سنگین است و بخوبی زهکشی نمی کند. گیاهانی از قبیل گل مینا، بادرنجبویه، گیاه علف پروانه، گل پنجهزاری یا ژاپنی، علف طلایی، ختمی و گل شمعدانی با این نوع خاک سازگاری دارند.
خاک گیاهان آپارتمانی
خاک گیاهان آپارتمانی به دلیل زینتی بودن و کاربرد زیاد آن ها طرفداران زیادی داشته و خاک این گیاهان بسیار حائز اهمیت است. در مورد خاک گیاه آکواریوم، خاک گیاه آلوورا و خاک گیاه کاکتوس در قسمت خاک گلدانن صحبت کردیم. در این قسمت در مورد برخی دیگر از گیاهان آپارتمانی و نوع خاک آن ها توضیح خواهیم داد.
خاک گیاه اشک بونسای
استفاده از مخلوط مناسب در خاک گیاه اشک بونسای برای این درخت و رشد آن بسیار مهم است و نیازمند مواد مغذی و خاکی است که بخوبی زهکشی شود. علاوه براین بایستی هوادهی کافی داشته و آب را حفظ کند. کیفیت خاک از مواردی است که مستقیما در سلامت، قدرت و انرژی درخت موثر است. مهمترین اجزای ترکیبی در خاک گیاه بونسای عبارتند از رس ژاپنی، سنگ خارا، سنگ گدازه، کمپوست گلدانی و سنگریزه.
نوع دیگری از کود کشاورزی، کود سولفات آهن است. سولفات آهن برای مصارف خانگی یک کود امن است. می توان آن را در سبزی کاری و باغ های گل طبق دستورالعمل مصرف مورد استفاده قرار داد. در استفاده از سولفات آهن بایستی با تجزیه و تحلیلل خاک، میزان کمبود آهن و مشخصات آسیب شناسی گیاه را مورد بررسی قرار داد. کود سولفات آهن هرچند از منابع طبیعی مشتق می شود اما موجب سوزش چشم و پوست می شود. در زمان استفاده از کود سولفات آهن برای امنیت بیشتر توصیه می شود موارد زیر را رعایت کنید:
کود ورمی کمپوست در واقع شکستن مواد آلی با استفاده از کرم ها، باکتری ها و قارچ ها می باشد. در طبیعت مواد آلی از طریق موجودات تجزیه می شوند و با مدیریت کمپوست می توان به این فرآیند موجود در طبیعت سرعت بخشیده و یک کود کامل تولید نمود.
از لحاظ فنی، ورمی کمپوست شامل تجزیه ضایعات آلی از طریق اقدام مشترک کرم های خاکی و میکرو ارگانیسم ها می باشد که از کرم ها برای کمک به شکستن و تجزیه مواد زائد استفاده می شود. چرا از کرم ها برای تولید کود ورمی کمپوست استفاده می شود؟ نام دیگر کمپوست، کرم می باشد. در کود ورمی کمپوست علاوه بر میکروب ها و باکتری ها از کرم برای تبدیل زباله های آلی به یک کود غنی سرشار از مواد مغذی استفاده می شود. همچنین در تولید این کود از دو گونه کرم استفاده می شود. ورمی کمپوست استفاده از کرم ها برای بازیافت اضافات مواد غذیی و دیگر مواد آلی می باشد. ورمی کمپوست یا کمپوست کرم مواد غذایی را تبدیل به ترمیم کننده ای با ارزش برای خاک می کنند. این مواد غذایی غنی برای رشد گیاهان بسیار مفید هستند.
ورمی کمپوست چگونه کار می کند؟
کرم ها در کود ورمی کمپوست موجب ایجاد کمپوست های بهتر و غنی تر می شوند. در صورت عملکرد صحیح در تولید این کود، بوی آزاردهنده ای نداشته و نگهداری آن آسان می باشد. همچنین هزینه خیلی ناچیزی برای ایجاد انبار این کود مورد نیاز بوده و می توان براحتی آن را پنهان نمود. جایگزینی کمپوست نهایی و کمپوست جدید بسیار آسان است. از معایب کرم های این کود این است که خوراک آن ها محدود بوده و در سرمای زمستان بایستی از آن ها مراقبت شود. امکان ایجاد یوی نامطبوع در صورت تغذیه بیش از حد آن ها وجود دارد و برخی مردم کرم ها را دوست ندارند.
کود کمپوستقارچ واسطه رشد گیاهان می باشد که در نتیجه فرآیند رشد قارچ ها بوجود می آید. کود کمپوستقارچ از مواد کشاورزی و زراعی مانند یونجه، کاه، بستر طیور، کنجاله پنبه دانه و سنگ گچ تولید می شود. این نوع کود کمپوست همیشه بایستی مطابق با شیوه های کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد. این کود همچنین بایستی با یک مدیریت صحیح غذایی و طرح حفاظت خاک اجرا شود.
چرا کود کمپوست قارچ ؟
کود کمپوست قارچ دارای مواد آلی بسیار زیادی بوده که محتوای این کود را تبدیل به یک ماده بسیار مفید برای بهبود، ترمیم و تکامل خاک می سازد. مرسوم است که این نوع کود کمپوست از یک کود پایداری که پوسیدگی خوبی داشته ساخته شود. کمپوست قارچ در حال حاضر عموما با استفاده از کمپوست کاه ساخته می شود. کمپوست قارچ اغلب شامل گچ بوده و بطور طبیعی دارای خاصیت قلیایی می باشد. هنگام استفاده از کمپوست قارچ، هر گونه قطعات بزرگ گچ که قابل مشاهده هستند را جدا کنید. به یاد داشته باشید که در حد اعتدال از آن استفاده نمایید.
کشاورزی پیشرفته زیربنایی جهت شکوفایی اقتصادی جهت کشورمان می باشد و بخش مهمی از درآمد زایی از روش های ارز آوری اقتصادی بدون نفت را تشکیل می دهد. کشاورزی اصلاح شده با ایجاد گیاهان قوی سبب می شود با حداقل هزینه ارزی بیشترین اشتغال زایی را جهت این بخش ایجاد نمود. در این بین با استفاده از مکمل کننده و تیمار کننده هایی مانند کود های کشاورزی می توان در این بخش گام های موثری را برداشت از جمله این موارد کود آهن به عنوان یک ماده پیشگیری کننده و هم چنین به عنوان یک تیمار کننده جهت درمان کمبود آهن در گیاهان می توان برشمرد. کود آهن چناچه به شکل پیشگیرانه به گیاه وارد شود از نظر هزینه ای مقبول به صرفه تر خواهد بود و در این بین استفاده از کود های مختلف آهن در کشاورزی می تواند با توجه به نوع گیاه و هم چنین نحوه مصرف تغییر کند. قیمت کود های آهن متفاوت و مقدار اثرگذاری آن نیز متغیر است در زیر به نمونه ای از آن اشاره می شود.
گفتیم که هیومیک اسید به صورت مایع و جامد (پودر) عرضه می شود. کود مایع هیومیک اسید در واقع راحت تر از کود هیومیک اسید پودری مورد استفاده قرار می گیرد. اما هر کدام از این دو نوع به نوبه خود، بسته به نیاز گیاه، شرایط آب و هوایی، زمان استفاده جایگاه و اهمیت خود را دارند.
مزایای کود مایع هیومیک اسید
از مزایای کود مایع هیومیک اسید می توان به موارد زیر اشاره نمود: • در حالت مایع به صورت محلول پاشی مورد استفاده قرار می گیرد. در این حالت گیاه قادر به جذب و استفاده از مواد مغذی به طور موثر می باشد. • کود مایع هیومیک اسید ، ترکیبات موجود در مواد معدنی را به ترکیبات آلی تبدیل می کنند. • این کود قدرت نفوذ آب و ظرفیت آن را در خاک بطور چشمگیری افزایش می دهد. • تا حد چشمگیری موجب بهبود خاک و افزایش رشد ریشه گیاهان می شود. • همچنین موجب بهبود متابولیسم و افزایش جوانه زنی بذر ها و دانه ها می شود. • تنش هایی که گیاهان با آن روبرو هستند را کاهش می دهد. • هیومیک اسید اغلب با تلقیح میکروبی و کود آلی مایع مورد استفاده قرار می گیرد. • کیفیت محصولات اسید هیومیک به طور چشمگیر و گسترده ای متفاوت و متنوع است.
کود مایع هیومیک اسید
چگونه کود مایع هیومیک اسید به گیاهان سود می رساند؟
امروزه نسل جدیدی از کودها وارد بازار مصرف کشاورزی شده اند به نام کودهای بیولوژیک در این بین استفاده از کود آهن بیولوژیک برای تثبیت آهن در خاک کشاورزی جهت مصرف گیاهان و هم چنین به صورت محلول پاشی در گیاهان می تواند بسیار مفید باشد در حقیقت این نوع کود آهن دارای میکروارگانیسم های مفیدی می باشند که در مقدار تغذیه گیاهان دارای نقش هم زیستی داشته و برای تثبیت و جذب بهتر عناصر کمک زیادی می کنند. کود آهن بیولوژیک در واقع به عنوان ماده حاصل خیز کننده ای گفته ای می شود که دارای تعداد و مقدار کافی از چند گونه میکرو ارگانیسم مفید جهت خاک می باشد که مقدار عنصر آهن را در خاک و گیاه تثبیت نموده و اثر بسیار بیشتری نسبت به کودهای معمولی آهن دارد. کود آهن بیولوژیک دارای میکروارگانیسم هایی است که می تواند عناصر غذایی خاک را در یک فرآیند زیستی تبدیل به ماده مغذی و مفید مانند ویتامین ها و دیگر مواد معدنی کرده و به ریشه خاک منتقل کنند.
مزایای کود هیومیک اسید برای مواد مختلفی که در تامین و رشد گیاهان نقش دارند، بسیار است. از جمله آب، کود، جوانه زنی، میکروارگانیسم ها، آلودگی خاک و گیاهان، خواص خاک و رشد گیاهی. در این بخش به توضیح و بررسی مزیت کود هیومیک اسید بر هر کدام از این عوامل خواهیم پرداخت. هیومیک اسید بعنوان یک تهویه کننده طبیعی خاک و تحریک کننده میکروبی عمل می کند. با داشتن ماتریس کربن منحصر بفرد که شامل غلظت بالایی از مواد معدنی و اسید های آلی هستند موجب افزایش توانایی گیاه با تامین مواد مغذی ضروری آن می شود. این کود همچنین موجب بهبود ساختمان خاک می شود.
کود هیومیک اسید پودری عناصر فعال در خاک های آلی هستند و برای تبدیل شدن کود به مواد مغذی مورد نیاز گیاهان نقش مهمی دارند. کود هیومیک اسید مشکی مایل به قهوه ای هستند و این کود بسیار غنی از کربن و ماکرو مولکول می باشد. اسید های هیومیک نه تنها مهمترین و بزرگترین جزء ماده آلی خالی خاک هستند، بلکه ۹۵ درصد از کل مواد آلی محلول در آب طبیعی را تشکیل می دهند. مواد هیومیکی بعنوان یک حائل عمل می کنند و در خنثی کردن اثرات مضر و نامطلوب باران های اسیدی در محیط پیرامون ما نقش مهمی دارند. مهمتر از همه مواد هیومیک بخش اعظمی از کربن زمین هستند. اسید های هیومیک بخش عمده ای از مواد هیومیک هستند. مواد هیومیکی مطمئن و بی خطر برای محیط زیست و موجودات زنده و گیاهان هستند.
میزان آهن موجود در پوسته زمین حدود پنج درصد می باشد این ماده در همه خاک های جهان وجود دارد. ضرورت وجود عنصر آهن برای پایداری گیاهان در سال ۱۸۶۰ توسط دو دانشمند به نام های کنوپ و وانساچس اثبات شده است. مقدار آهن موجود و به شکل محلول در خاک نسبت به کل آهن در پوسته زمین مقدار بسیار اندکی است. *میانگین وزن آهن در پوسته زمین ۳٫۸درصد * مقدار آهن کل ۱٫۷ تا ۴٫۸ درصد * مقدار مورد نیاز برای خاک های طبیعی حدود ۰٫۵ تا ۵درصد مقدار جذب گیاهان از آهن بسیار کم است و سطح بحرانی آن حدود ۵mlg/kg است و بررسی که توسط دو محقق دیگر( لیندسی و نورول) صورت گرفته مقدار آن را ۲٫۵ تا۴٫۵ mlg/kg گزارش کرده اند. آهن جز عناصر کم مصرف گیاهان و در واکنش های بیوشیمیایی دخیلی است و برای رشد طبیعی گیاهان ضروری است بنابراین کمبود آهن باعث استفاده از کود آهن می گردد.
در مورد کود ارگانیک در مباحث گذشته صحبت کردیم. در این قسمت می خواهیم در مورد کود مایع ارگانیک صحبت کنیم. همانطور که می دانید عناصر مورد نیاز گیاه، بطور طبیعی در خاک موجود نیستند و بایستی از راه کود دهی تامین شوند که این محصولات در حالت کلی به دو صورت موجود می باشند:
• کود ارگانیک جامد • کود ارگانیک مایع کود های مایع مانند کود جامد از طریق ریشه جذب نمی شوند بلکه به صورت محلول پاشی روی برگ درختان و گیاهان جذب می شود. ناگفته نماند که این کود ها در آبیاری محصولات نیز قابل استفاده هستند.
استفاده از کود مایع ارگانیک
موارد استفاده از کود مایع ارگانیک که به صورت فراگیر گسترش یافته است عبارتند از: • کود مایع ارگانیک در مرکبات و درختان میوه، گیاهان آپارتمانی و زینتی، محصولات کشاورزی و باغداری و … مورد استفاده قرار می گیرد. • استفاده در تمام گیاهان، نهال ها و … به عنوان بک برنامه نگهداری سالم از محصولات
همانطور که در مباحث گذشته در مورد آثار و نتایج مخرب کود های شیمیایی صحبت کردیم، از آثار زیانبار این کود ها کم و بیش آگاه هستید. در مقالات مربوط به کود ارگانیک و کود بیولوژیک این کود ها را با کود شیمیایی مورد مقایسه قرار دادیم. ازاین رو کود هیومیک اسید مورد استفاده وسیعی قرار گرفته است.
مزایای کود هیومیک اسید
مزایای کود هیومیک اسید شامل موارد زیر است: • کود هیومیک اسید با محیط زیست سازگاری کامل دارد. • هزینه های مصرفی در استفاده از این محصول در کشاورزی در مقایسه با کود های شیمیایی کاهش می یابد. • هیومیک اسید موجب افزایش بازده محصولات کشاورزی از جمله سبزیجات و میوه ها و سایر محصولات می شود. • در صورت استفاده از هیومیک اسید در تولید چمن، موجب تولید چمن برتر با ریشه های عمیق تر می شود. • جذب کود هیومیک اسید بسیار بالا می باشد. • در خاک های ضعیف این کود موجب افزایش و بهبود آبرسانی می شود. • ترفیع و افزایش تعادل زیست محیطی از دیگر مزایای این کود است.
مصرف کود آهن یکی از نیازهای گیاهان به خصوص درختان با مشکلات رایج ازجمله ریزش و زردی برگ ، کاهش اندازه میوه، نازک شدن سرشاخه ها و…را برطرف می کند کود دهی درست و صحیح به درختان باعث حفظ قدرت تولید میوه و هم چنین رویش و رشد درختان می شود چناچه درختان نتوانند رشد و رویش خوبی داشته باشند توان تولید میوه دهی آن ها کاسته شده و تقریبا می توان گفت مرگ سرشاخه های درخت فرارسیده است. رنگ سبز مایل به زرد در مرحله برگ دهی اولیه در درختان مرکبات دیده می شود و امری عادی است ولی چناچه این برگ ها در طول زمان نتوانند به رنگ سبز تیره درآیند در آن حالت می توان گفت درخت دچار کمبود عنصر آهن است و باید به آن کود آهن تزریق شود که بهترین نوع استفاده از کود آهن در این مواقع استفاده از کود آهن کلاته شده در خاک می باشد.
میزان پنج درصد وزن پوسته زمین را عنصر آهن تشکیل می دهد و این ماده در همه خاک های جهان وجود دارد. ضرورت آهن برای پایداری گیاهان در سال ۱۸۶۰ توسط دو دانشمند به نام های کنوپ و وانساچس محرز شده است. مقدار آهن موجود و به شکل محلول در خاک نسبت به کل آهن در پوسته زمین مقدار بسیار اندکی است. *میانگین وزن آهن در پوسته زمین ۳٫۸درصد * مقدار آهن کل ۱٫۷ تا ۴٫۸ درصد * مقدار مورد نیاز برای خاک های طبیعی حدود ۰٫۵ تا ۵درصد مقدار جذب گیاهان از آهن بسیار کم است و سطح بحرانی آن حدود ۵mlg/kg است و بررسی که توسط دو محقق دیگر( لیندسی و نورول) صورت گرفته مقدار آن را ۲٫۵ تا۴٫۵ mlg/kg گزارش کرده اند. آهن جز عناصر کم مصرف گیاهان و در واکنش های بیوشیمیایی دخیلی است و برای رشد طبیعی گیاهان ضروری است بنابراین کمبود آهن باعث استفاده از کود آهن می گردد.
عنصر آهن در بدنه اصلی کلروفیل و ساختار آن وجود ندارد ولی در سنتز آن نقش اصلی ایفا می کند و همین طور نقش اساسی در ساختار و عملکرد کروپلاست دارد که در رشد حیاتی و فرآیند های توسعه گیاه مثل : سنتزکلروفیل و انتقال الکترون در میتوکندری و چرخه فتو سنتز دخیل است. عناصر آهن در ساختار لگ همو گلوبین، سیتو کروم اسیداز و سیتو کروم وجود دارد. عنصر آهن به شکل کانی های گوناگون همچون هماتیت، مگنتیت و … در طبیعت وجود دارد و همیشه به عنوان یکی از عناصر اصلی در خاک وجود دارد. آهن به شکل های Fe+3,Fe+2 و همین طور کلات آهن جذب گیاهان می شود. مقدار غلظت مناسب آهن در گیاهان بالای ۴٫۵ درصد می باشد و پایین تر از این مقدار نشان دهنده کمبود آهن است و باید به گیاه جهت تیمار کود آهن تزریق گردد.
در مباحث گذشته در مورد کود بیولوژیک صحبت کردیم. همانطور که گفته شد کود نیتروکارا یکی از انواع این کود ها می باشد. این کود بیولوژیک ازته که بهترین جایگزین کود شیمیایی می باشد را می توان به صورت محلول پاشی و شکل های مختلف دیگر مورد استفاده قرار داد که در این قسمت به شرح آن خواهیم پرداخت.
هیومیک اسید در بخش های مختلف خاک به شکل های متنوعی تاثیرگذار است . یکی از فواید استفاده از هیومیک اسید، شکل گیری ساختار فیزیکی خاک است. این شکل گیری به واسطه خواص فیزیکی هیومیک اسید و نحوه افزودن آن به خاک صورت میگیرد. هیومیک امروزه به عنوان تنها ورودی سازنده خاک در کشاورزی به حساب می آید و به همراه فولیک اسید، هوموس و …خاک را تشکیل می دهند. در مواقع فرسودگی خاک از این کود و به واسطه خواص طبیعی و فیزیکی هیومیک اسید استفاده میشود.
مصرف کود آهن به شکل محلول پاشی همراه با ترکیبات مانند سولفات آهن و اسید سولفوریک در موارد زیادی می تواند اثرگذار باشد. در موارد زیادی محلول پاشی جهت گیاهان دچار کمبود آهن و یا در مورد پیشگیری از کمبود آهن با مقدار درصدی یک تا دو درصد سولفات آهن ( مقدار ۲تا۴ گرم در لیتر آهن ) در کم کردن مقدار زرد برگی یا همان کلروز گیاهان بسیار موثر می باشد، البته در بعضی موارد سوختگی در سطح برگ ایجاد می شود که در این حالت باید مقدار غلظت کود آهن را کاهش داد. زیرا استفاده از چنین غلظت های بالایی به دلیل آهن در محلول هیدروکسید آهن رسوب کرده و مقدار غلظت آهن در محلول کاهش می یابد بنابراین آن چه جهت محلول پاشی در نهایت مصرف می گردد بیشتر رسوب کلوییدی هیدروکسید آهن بوده و مقدار غلظت واقعی آهن در محلول کم است.
کود ها به سه دسته کلی تقسیم یندی می شوند. ۱) کود شیمیایی ۲) کود آلی (کود ارگانیک) ۳) کود بیولوژیک (که در این مقاله در مورد آن صحبت خواهیم کرد) یکی دیگر از انواع کود هایی که در کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد، کود بیولوژیک می باشد. کود بیولوژیک از جنبه هایی دارای خواص مثبت و برخی خواص منفی می باشد که مهمترین ویژگی آن این است که موجب حاصلخیزی خاک و افزایش بازدهی محصول می شود. انواع کود های بیولوژیک انواع کود های بیولوژیک که دارای خواص و ویژگی های متنوع می باشند شامل کود های زیر است که در مقالات بعدی به آن ها خواهیم پرداخت. ۱) کود بیولوژیک نیتروکسین ۲) کود بیولوژیک نیتروکارا ۳) کود بیولوژیک بیوزر ۴) کود بیولوژیک ورمی کمپوست
همان طور که گفته می شود کود آهن دارای ترکیبات مختلفی است و در ایران نیز انواع مختلفی از آن تولید می شود. یکی از نمونه های آن کود آهن با ترکیب EDDHA می باشد که برای خاک های قلیایی دارای تاثیرات مفیدی است. این ترکیب دارای سه ایزومرارتو- ارتو، ارتو- پارا، پارا- پارا می باشد و تنها از این سه ایزومر فقط ایزومر ارتو- ارتو توان جذب آهن توسط گیاه را دارد. تشکیل سه ایزومر در این ترکیب غیر قابل اجتناب است و با توجه به این که مشکل جداسازی این ایزومر ها از یکدیگر و همین طور اندازه حلقه های شش وجهی این کمپلکس ها و همین طور ماهیت عنصر آهن ایجاد شده ،دو ایزومر گفته شده توان ایجاد کود آهن را ندارند. بنابراین برای اصلاح آن باید محصولی جدید به بازار معرفی شود که این مشکل را رفع نماید.
در باغبانی و کشاورزی از انواع کود ها و مواد آلی که ممکن است برای خاک مناسب باشد استفاده میشود. کود کاغذ، کودهای برگ و کودهای حیوانی از انواع مواد مغذی جانبی هستند که می توان برای خاک به کار برد. استفاده از کودهای ارگانیک با توجه به سادگی تولید آن ها در هر مرحله ممکن است. می توان این کود ها را در مقیاس بزرگ تر یعنی شهرداری و صنعتی تولید کرد یا این که در آشپزخانه منزل یک بسته بندی جدا برای تولید کودهای ارگانیک در نظر گرفت. چیزی که در استفاده از کودهای ارگانیک بعد از ترکیبات آن ها اهمیت دارد، زمان مناسب جهت استفاده از کود ارگانیک می باشد که در ادامه بیشتر در این باره می خوانید.
کاکتوس گیاهی مقاوم نسبت به گرما و خشکی است. مقاومت کاکتوس به دماهای بالا تا حدی است که اگر دمای میانگین از ۴۰ درجه سانتی گراد پایین تر باشد این گیاه میمیرد. این حساسیت در گیاه کاکتوس و در زمینه تغذیه گیاه نیز وجود دارد. ترکیبات کود کاکتوس که برای این گیاه استفاده میشود مهم است. در برخی از بیابان ها که رشد
کاکتوس کنترل شده نیست و از کود کاکتوس استفاده نمیشود، رشد گیاه به وسیله عوامل محیطی تعدیل میشود و البته کند تر خواهد بود. کود کاکتوس حاوی عناصر مختلفی است که در ادامه با آن ها آشنا خواهید شد.
کود آهن بیولوژیک درکشاورزی باعث افزایش راندمان بهره برداری از محصولات کشاورزی می گردد. استفاده از کود آهن بیولوژیک در کشاورزی باعث تامین عناصر مورد نیاز خاک از جمله پتاس، هومیک اسید و مقدار ماده تثبیت کننده بیوزیستی نیتروژن دار در خاک به جای استفاده از کود های شیمیایی مضر در خاک می تواند باعث برگشت به حالت طبیعی و ارگانیک شدن محصولات گردد. بنابراین ضرورت استفاده از مواد جایگزین جهت کود های شیمیایی برای افزایش سلامت کمی و کیفی و هم چنین غنی کردن محصولات جز ضروریات استفاده در کشاورزی می باشد. طبیعی بودن محصولات تولید که با این کود غنی شده اند در بسیاری از آزمایش ها اثبات گردیده است.
انواع کود آهن به دو صورت کلی زیر تولید می شود. • کود آهن جامد کود آهن جامد قابلیت ترکیب با کود های خشک و مایع را دارد. کود آهن را با روشی با خاک مخلوط شده و در زیر خاک قرار می گیرد و سپس با روش آبیاری، به گیاهان و درختان رسانده می شود. • کود آهن مایع بایستی جهت جلوگیری از اکسید شدن کود آهن مایع، آن را قبل از طلوع خورشید مورد استفاده قرار داد. مقدار مشخصی از این نوع کود آهن را با آب ترکیب نموده و استفاده می شود.
سلامت ، بهداشت و تغذیه مناسب خاک و گیاهانی که به وسیله لایه های مختلف خاک نگهداری میشوند را تضمین می کند. ساخت کودهای ارگانیک در منزل به سادگی امکان پذیر است و تنها کافی است با نحوه افزودن کود ارگانیک به خاک آشنا باشید. برای ساخت کود ابتدا باید با عناصر اصلی و مهم کودهای ارگانیک آشنا شوید. در ادامه با این عناصر آشنا خواهید شد.
بر روی بسیاری ازبسته های کود آهن واژه کلات وجود دارد. اما کلات چیست؟ تفاوت کود معمولی و کود کلاته در چیست؟ واژه کلات از کلمه یونانی کله cheleگرفته شده به معنی چنگ زدن و نگاه داشتن توسط چنگال معنی می دهد. کلات سازی وقتی شکل می گیرد که مولکول های بزرگ خاصی دارای تعداد زیادی نقطه اتصال با یک باند می باشند. شکل کلات یک عنصر به شکل یک عنصرحفاظت شده می باشد که باقی عناصر نمی توانند جهت آن عنصر مزاحمتی داشته باشند. شکل کلاته شده یک عنصر مانند آهن نسبت به فرم معمولی آهن خیلی راحت تر و هم چنین سریع تر جهت گیاهان جذب می گردد. عناصری مانند آهن زمانی که به شکل کلاته درمی آیند خیلی راحت تر از فرم معمولی خود در گیاه جذب می شوند بنابراین کود آهن کلاته شده دارای جذب بهتری نسبت به کود معمولی است.
کاکتوس و انواع آن گیاهانی بیابان زی و خشکی زی هستند و ساختار آن ها برای رشد در نقاط گرم و خشک بهینه شده است. اما این موضوع به معنای عدم نیاز کاکتوس به آب ، خاک مناسب، کود کاکتوس باکیفیت و تامین مواد غذایی آن ندارد. شاید اهمیت میزان آب دهی و مواد غذایی در این دسته گیاهان نیز بیشتر باشد. ارتباط پیچیده ای میان میزان نور، رطوبت، مواد غذایی و رشد این گیاه وجود دارد. برای این که کمبودهای خاک های فقیر در مناطق مختلف را جهت رشد کاکتوس برطرف کنند، استفاده از کودهای کاکتوس راه حلی کم هزینه و مناسب است. آشنایی با کود کاکتوس و تاثیر آن بر رشد گیاه را در ادامه خواهید خواند.
هیومیک از مهم ترین ترکیبات در خاک می باشد. این ماده ارزشمند علاوه بر خاک در ساختار مواد دیگر نظیر ذغال سنگ و آب ها در دریاچه ها و اقیانوس ها نقش دارد. هیومیک دارای ترکیبات گسترده و پیچیده ای است که در مجموع طبق تحقیقات دانشمندان برای خاک و کشاورزی نیز مغذی برشمرده میشود و از این رو شکل دیگر این ماده به صورت هیومیک اسید امروزه به خاک افزوده میشود. برای آشنایی با هیومیک اسید، شما را به مطالعه این مطلب دعوت می کنیم.
مصرف کودهای شیمیایی باعث اثرات مضری می گردد که هم بر محیط زیست اثر منفی می گذارد و هم بر کمیت و کمیت غذا اثرات منفی می گذارد و طی بررسی های صورت گرفته مدت زمان زیادی است که استفاده از کود های شیمیایی جهت تیمار گیاهی در کشاورزی مورد نکوهش محققان قرار گرفته است. با استفاده از نانو کودها به خصوص نانو کود آهن به جای استفاده از کودهای شیمیایی علاوه بر این که باعث می گردد عناصر غذایی کود به تدریج وارد گیاه شود عملیات کنترل شده ای را در خاک جهت جذب آهن توسط گیاه ایجاد می کنند. استفاده از نانو کود آهن باعث افزایش بهره وری و کارایی در مصرف عناصر غذایی شده و از سمیت خاک هنگام مصرف می کاهد استفاده از این نوع کود ها، باعث حداقل رساندن اثرات منفی مصرف بیش از اندازه از کود می گردند و هم چنین با استفاده از این نوع کود آهن می توان از تعداد دفعات تکرار استفاده از کودجلوگیری کرد.
آهن یکی از عناصر غذایی ضروری در تولید محصولات کشاورزی در جهان است و گیاهان برای رشد بهینه و مناسب نیاز به استفاده پیوسته از آن دارند. شواهد زیادی در دست است که کمبود عناصر کم مصرف از جمله آهن در خاک های آهکی مناطق خشک و نیمه خشک، باعث محدود شدن رشد عملکرد و کیفیت گیاه می شود. ph مناسب و دریافت بهینه آهن بین ۵٫۵ تا ۶٫۵ گزارش شده است. بنابراین ph بیشتر از ۷می تواند منجر به کمبود آهن شود. سبز زردی ( کلروز) آهن به صورت زرد شدن برگ های جوان ظاهر می شود که ناشی از اختلال در ساخت کلروفیل در کلروپلاست می باشد و در شرایط کمبود آهن در گیاه به وقوع می پیوندد. مصرف کود آهن در شرایط کمبود آهن و به ویژه در این مناطق یکی از نیازهای اولیه برای مغذی گری خاک و گیاه می باشد.
به عنوان مکمل غذایی گیاهان می باشد که از دیرباز جهت تیمار گیاهان استفاده می شود و دارای انواع مختلف بسته به نوع کمبود هر یک از عناصر تهیه و تولید شده است. از انواع کودهای مصرفی در کشاورزی کود آهن می باشد این کود آهن دار هم به شکل جامد و هم به صورت مایع وجود دارد. مورد مصرف این کود به شکل محلول پاشی و آبیاری قطره ای صورت می گیرد. مصرف این کود به شکل محلول پاشی کردن در شاخ و برگ یک لیتر کود آهن در هزار لیتر آب استفاده می گردد. در آبیاری قطره ای نیز به مقدار هر هکتار چهار تا شش لیتر کود آهن مصرف می کنند و با وقفه یک هفته ای باید کوددهی صورت گیرد.
چناچه گیاهی دارای جذب آهن کافی نباشد ساخت کلروفیل در آن کم شده و رنگ برگ ها به زردی می گراید و حالت رنگ پریده پیدا می کنند. به این شکل که ابتدا رگبرگ های گیاه دچار ضعف شده و تغییر رنگ می دهند و سپس کل برگ و سطح کامل آن زرد می گردد. علایم کمبود آهن و نیاز به کود آهن ابتدا در برگ های جوان گیاه دیده می شود و سپس با کل ساقه را در برمی گیرد و زمانی که شدت پیدا کند کل گیاه را شامل می شود. کمبود آهن در غلات نیز به شکل راه راه شدن گیاه می گردد. کمبود آهن نیز در درختان میوه به شکل زردی برگ در رگبرگ های آن ها نمود پیدا کرده و در صورت شدت یافتن باعث سفیدی برگ می گردد و هم چنین علایم سوختگی در آن دیده می شود و جز پدیده های رایج می باشد که با مصرف کود آهن می توان از تمامی این موارد جلوگیری نمود. البته باید بدانید مصرف چه نوع کود آهن برای هر گیاه و درختی نیاز است و چه مقدار کود آهن و در چه فاصاله های زمانی با توجه به نوع گیاه نیاز است که در مطالب بعدی بیشتر در باره آن ها بحث خواهد شد.
انتخاب کود پسته تنها در صورتی برای رشد و باروری این درختان موثر خواهد بود که سطوح مختلف استفاده از این کود ها با توجه به عوامل موثر بر استفاده از کود پسته تعیین شود. این که کود های پسته به چه مقدار و با چه نسبتی به خاک درختان اضافه شوند توسط کارشناسان کشاورزی و باغداران حرفه ای در این زمینه اندازه گیری میشود وبر اساس فاکتورهای مختلف موثر بر استفاده از کود پسته که در ادامه معرفی می کنیم، به کار برده میشوند.
کود زیستی به میکروارگانیسم هایی گفته می شود که در رشد و باروری خاک نقش ویژه ای دارند. در واقع این میکروارگانیسم ها(کود زیستی) مواد معدنی موجود در خاک را جذب، و آن ها را تبدیل به مواد غذایی و تقویتی بسیار مفید برای رشد گیاهان می کنند. کود زیستی از آن جهت حائز اهمیت است که کاملاً طبیعی و عاری از هرگونه ماده شیمیایی می باشد و هیچگونه آلودگی زیستی در پی ندارد. در واقع می توان ادعا کرد که کود زیستی هیچ آسیبی به اکوسیستم و محیط زیست وارد نمی کند. همچنین محصولات حاصل از آن، در کنار رشد مناسبی که دارند، کاملا سالم و بهداشتی اند و اثری از وجود سموم شیمیایی در آن ها نخواهد بود. با بکارگیری کود زیستی نیازی به استفاده از آفت کش ها و سموم شیمیایی ندارید(یا بسیار کم خواهد بود) و این یعنی کاهش هزینه در استفاده از این مواد مضر.
امروزه به دلیل تغییر نحوه ی زندگی بشر و افزایش شهر نشینی و همچنین افزایش آپارتمان نشینی در سطح شهرها، استفاده از گیاهان آپارتمانی و گیاهان خانگی بسیار رونق دارد. همچنین در نمایشگاه های گل و گیاه و گلخانه ها، به دلیل وجود گلدان های متعدد و تنوع گل و گیاه، توجه به خاک گلدان امری ضروری به شمار می آید. ازآنجا که نگهداری گیاهان خانگی و آپارتمانی اغلب در گلدان صورت می گیرد، توجه به نحوه مراقبت و رشد گیاهان اهمیتی قابل توجه پیدا کرده است و نیاز به استفاده از گلدان ها در گلخانه ها و نمایشگاه های گلهای زینتی، کاملاً مشهود است. هر چند نحوه مراقبت و رشد هر گیاهی که در گلدان قرار می دهید متفاوت است و مستلزم آشنایی با نحوه نگهداری از آن گیاه می باشد، ولی می توان گفت که در اکثر گلدان ها یک فرمول برای خاک گلدان وجود دارد و آن، استفاده به میزان یکسان از ماسه، کود گلدان ، خاک برگ و همچنین خاک باغچه(کود باغچه)(که حاصلخیزی بالایی هم دارد) است.
کود ها در کشاورزی نقشی حیاتی ایفا می کنند و رشد مناسب هر گیاهی در خاک مستلزم استفاده از کود مناسب آن گیاه می باشد. تنوع در انواع کود ، باعث می شود که برای هر نوع گیاهی، از کود یا کودهای مخصوصی استفاده گردد. در کل هر ماده ای که بتوان از آن در تقویت خاک برای مزرعه داری، کشاورزی، گلخانه ها، پرورش گلها و گیاهان آپارتمانی، گیاهان خانگی و برای انواع گیاهان استفاده نمود و همچنین به عنوان تقویت کننده گیاهی از آن بهره برد، کود نامیده می شود. هر نوع کودی مزایا و معایب خود را داراست، اصلی ترین انواع کود به شرح زیر می باشند: • کود ورمی کمپوست • کود کمپوست • کود ارگانیک • کود شیمیایی • کود زیستی • کود گیاهی • کود انسانی • کود حیوانی هر چند که کود گلدان و کود باغچه جزء انواع اصلی کود به حساب نمی آیند، ولی با توجه به اهمیت و کاربرد فراوانی که دارند، توجه ویژه ای به آنها وجود دارد که با استفاده از یک یا ترکیب چند نوع از انواع کود ایجاد می شوند.
موارد کاربرد انواع کود
موارد کاربرد انواع کود ها به قدری گسترده و متنوع می باشد که نمی توان آنها را در یک مطلب توضیح داد. ولی بطور خلاصه می توان گفت هر نوع کودی با توجه به خواصی که دارا می باشد، کاربردهای مخصوص به خود را دارد که با توجه به نوع گیاه، نوع خاک، نوع آب و هوا، محیط زیست، شرایط مختلف بومی و مواردی از این دست، بهترین کود یا ترکیبی از چند کود برای خاک مورد استفاده قرار می گیرد.
گیاهان را بسته به نوع استفاده و کاربرد می توان در محیط های مختلفی رشد و پرورش داد. امروزه پرورش گیاهان خانگی و گیاهان آپارتمانی و گیاهان گلخانه ای رونق بسیاری گرفته که نگهداری این گیاهان اغلب در گلدان و باغچه صورت می پذیرد. به همین دلیل آشنایی با نوع خاک و کود و نحوه پرورش گل و گیاه کمک شایانی در پرورش آنها می کند. یکی از عوامل اصلی در پرورش گیاه، کود مورد استفاده در خاک می باشد. کود گیاهان کمک می کند تا مواد لازم برای گیاه فراهم گردد و گیاه رشد و شکل گیری مناسبی داشته باشد. محققان برای محیط های رشد متفاوت، کود های مخصوص با ترکیبات منحصربه فردی ارائه کرده اند.
گیاه کاکتوس Cactus از جمله گیاهان زینتی می باشد که امروزه در انواع مختلفی در بازار به فروش می رسد. کاکتوس ها می توانند دارای برگ یا بدون برگ باشند که کاکتوس عمودی عمدتاً از گونه بدون برگ آنهاست. این گیاه به طور طبیعی در مناطق خشک و گرمسیری رشد می کند و به دلیل خاصیت جذب و ذخیره آب بالایی که دارا می باشد، مقاومت خوبی در برابر شرایط محیطی سخت دارد.
گیاهان زینتی اغلب در خانه ها، گلخانه ها و نمایشگاه های گل و گیاه مورد استفاده قرار می گیرند و به دلیل تنوع بالایی که دارند، نحوه نگهداری و شرایط رشد گوناگونی برای آنها وجود دارد. گیاهان زینتی خانگی، اغلب در گلدان نگهداری می شوند که اندازه و شکل گلدان باید متناسب با اندازه و نوع گیاه انتخاب شده باشد. اکثر گیاهان زینتیمانند گیاه کاکتوس، مربوط به مناطق استوایی می باشند و برای پرورش و رشد مناسب آن ها باید شرایطی مشابه همان مناطق ایجاد نمود.
الزامات کود گیاهان زینتی
کود گیاهان زینتی به دلیل جذب مواد مورد نیاز گیاه، برای خاک الزامی است. این کودها می توانند به صورت مایع (به صورت آبیاری) و جامد(مخلوط در خاک) مورد استفاده قرار گیرند. همانطور که در مطلب مربوط به کود گلدانگفته شد، خاک باید سبک و غیرفشرده باشد تا مانع رشد گیاه نشده و عملیات آبرسانی به ریشه گیاه براحتی انجام پذیرد.
نکات مربوط به کود گیاهان زینتی
کود گیاهان زینتی از لحاظ ساختاری و مواد بکار رفته تا حدودی مشابه کود گلدان و کود گیاهان آپارتمانی می باشد و (بسته به نوع گیاه) می تواند مخلوطی از کود کمپوست، کود زیستی و کودهای معدنی مانند کود آهن باشد. زمان مناسب کود دهی به خاک گیاهان زینتی در مرحله رشد می باشد و کود دادن به این گیاهان در زمان استراحت به هیچ عنوان توصیه نمی شود. در بعضی از گیاهان زینتی مانند کاکتوس، می توان برای کمک به رشد بهتر و منظم تر و همچنین زیبایی و شادابی بیشتر گیاه، از تقویت کننده مخصوص گیاهان استفاده نمود. بطور مثال استفاده از تقویت کننده مخصوص کاکتوس می تواند ابزاری کمکی برای کود کاکتوس به شمار آید و کار تأمین عناصر مورد نیاز این گیاه زینتی را سرعت بخشد. از آنجا که جنبه ظاهری گیاهان زینتی بیشتر مدنظر می باشد، استفاده از کود مناسب و روش کوددهی به آنها بسیار حائز اهمیت است.
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
